ÇOCUKLAR İÇİN NASIL BİR DİŞ FIRÇASI SEÇİLMELİ?
Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçaları kullanılmalıdır. Sert fırçalar dişleri aşındıracağı için kullanımı uygun değildir. Eskimiş bir süpürgeyle süpürme işlemi nasıl yapılamazsa, eski bir fırçayla da dişler fırçalanamaz. Fırça kılları aşınır aşınmaz (Ortalama 6 ay) mutlaka değiştirilmelidir.
Süt dişlerinde çürük oluşumu görülürse çocuk derhal bir dişhekimi ile tanıştırılmalıdır.İlk seanslarda dişhekimi çocuk ile bir bağ kurarak,ilk iletişim gerçekleştirilecektir.Ağızda hiç problem olmasa bile çocuk 3-4 yaş diliminde mutlaka bir dişhekimi ile tanıştırılmalıdır.Bu yaşlarda yanlış alışkanlıkları varsa(parmak emme,biberon veya yalancı emzik kullanımı,tırnak yeme vb ..) diş,çene ve yüz profilini bozacağından ;bu alışkanlıkla aile dişhekimi tarafından gerekli müdahaleler yapılmalıdır.
SÜT DİŞLERİ NEDEN TEDAVİ EDİLMELİDİR?
Erişkinler için sürekli diş dizisi ne kadar gerekli ise, gelişimin bu ilk dönemlerinde süt dişleri de aynı oranda önem taşır. Süt dişleri tedavi edilmediği takdirde pek çok problemler ortaya çıkacaktır.
Süt dişlerindeki çürükler, "nasıl olsa yerine yenileri gelecek çektirelim" yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir.Süt dişlerinde çürük varsa süt dişi dolgusu,süt dişi enfeksiyonu varsa süt dişi kanal tedavisi yapılmalıdır.Süt dişindeki enfeksiyon çok ilerlemiş;çocuğun sağlığını ve daimi dişlerini etkileme tehlikesi varsa;kontrollü bir şekilde gerekli koşullar yerine getirilerek süt dişi çekilebilir.Ama böyle bir durumda mutlaka yer tutucu (sabit veya hareketli,pasif veya aktif olmak üzere)yapılmalıdır.
Süt dişlerinin çekim kararı verilirken mutlaka çocuk panoramik röntgen ile,süt dişi-alttan gelen daimi dişin ilişkisi gözden geçirilmelidir.Alttaki daimi dişin gelişimine,süt dişinin kökünün daimi diş ile ilişkisine mutlaka bakılıp analiz edildikten sonra çekim kararı verilmelidir.
Süt dişleri alttan gelen daimi dişlerin baskısıyla köklerin erimesi sonucu düşer Dişler çürük nedeni ile zamanından önce erken kaybedildiğinde,boşluğun her iki yanındaki dişler çekim boşluğuna doğru eğilir.Bu durumda alttan gelecek sürekli diş için gerekli mesafe kaybedilmiş olur,daimi diş;üzerindeki süt dişinin erken çekilmesi ve komşu dişlerin boşluğu doldurması sebebiyle damak veya yanak tarafına doğru eğri ve çapraşık çıkarak ortodontik bozukluklara sebep olur.
Yüzeysel çürükler bile temas ettikleri komşu dişleri çürük tehlikesi ile tehdit eder.Süt dişlerindeki bu çürükler daimi dişlere geçerler.
Çürük ilerleyip dişin sinirine ulaşır ve zamanla iltihaplanmasına neden olursa, alttan gelecek daimi dişleri etkileyerek daimi dişin gelişimini bozabilir.
Süt dişleri erken çekilirse, yanlardaki dişler çekim boşluğuna doğru kayacağı için çekim boşluğu alttan gelen daimi dişin yerleşemeyeceği şekilde kapanır ve çapraşıklık meydana gelir.
Çürük dişler ağız kokusuna ve çocuğun çürük dişin bulunduğu tarafla çiğneme yapamamasına yol açar.
Çocuğun ağrı ile erken yaşta tanışmasına ve ileride bazı fobilerinin oluşmasına neden olabilir.
Erken dönemde tedavi edilmeyen diş problemleri ilerde genel sağlık problemlerine de sebep olabilir.(örneğin;eklem romatizması,kalp kapakçığı iltihabı vb.)
6-12 yaş diliminde ağızda ve dişlerde dinamik değişiklikler başlayacaktır.Süt dişleri yavaş yavaş sallanarak düşmeye ve yerlerine ön bölgedeki kesici dişlerden başlamak üzere daimi dişler çıkmaya başlayacaktır.
Çürük dişler ağız kokusuna ve çocuğun çürük dişin bulunduğu tarafla çiğneme yapamamasına yol açar.
Çocuğun ağrı ile erken yaşta tanışmasına ve ileride bazı fobilerinin oluşmasına neden olabilir.
Erken dönemde tedavi edilmeyen diş problemleri ilerde genel sağlık problemlerine de sebep olabilir.(örneğin;eklem romatizması,kalp kapakçığı iltihabı vb.)
6-12 yaş diliminde ağızda ve dişlerde dinamik değişiklikler başlayacaktır.Süt dişleri yavaş yavaş sallanarak düşmeye ve yerlerine ön bölgedeki kesici dişlerden başlamak üzere daimi dişler çıkmaya başlayacaktır.
6 yaşında ağıza daimi büyük azı dişleri çıkmaya başlar.Daimi 6 yaş dişlerinin (1.büyük azı dişi) çiğneyici yüzündeki anatomik gelişim olukları derin olduğundan bu dişlerin çürük oluşumuna müsait olan bu alanlar koruyucu maddeler(fissür örtücü) ile korunmalıdır.
Çene darlığı-çene gelişim yetersizliği olan çocuklarda koruyucu ortodontik tedaviler 6-12 yaş dilimi içerisinde yapılmalıdır.Aksi halde 12 yaşını geçen çocuklarda,tedavisi ağır medikal ve ekonomik yükler getiren uzun süreli ortodontik tedavilere ihtiyaç duyulabilir.
Doğal,orjinal dişlerin konforunu hiçbir suni materyal(takma dişler) sağlayamaz.Süt veya daimi dişlerin çekilmemesi;erken teşhis ile çürüklerin tesbit edilerek dolgularının yapılması, enfeksiyona uğramışsa tedavi edilmeleri ve doğanın doğal dengesinin devam ettirilmesi açısından önemlidir.Keza doğa; zamanı gelen süt dişinin düşmesi,alttaki daimi dişin yerine yerleşmesini mükemmel bir işleyişle sağlamaktadır.Yeter ki insanoğlu vücudunun ihtiyaç duyduğu bakımı zamanında uygulasın,bakımsızlık sebebiyle dişlerini çürütmeyip;çürümüşse, zaman kaybetmeden tedavilerini yaptırsın....